Jeśli czegoś nie widać to tego nie ma, czyli jak sami kopiemy sobie dół i jak temu zaradzić. Listy nigdy nie odebrane sąd może uznać za doręczone. Czy to zgodne z prawem? Kiedy doręczenie uznaje się za skuteczne?

Może zdarzyć się, że listonosz przyniesie kopertę ze złowieszczo brzmiącą nazwą nadawcy. Listy z sądu nie muszą oznaczać kłopotów, czy dotyczyć nas bezpośrednio. Może okazać się, że zostaliśmy wezwani w roli świadka. Mimo, że sprawa nie ma dla nas większego znaczenia, niestawienie się w sądzie w wymaganym terminie bez podania przyczyny, może grozić sankcją karną. Zupełnie niepotrzebnie.

Sprawa wygląda następująco: doręczenie jest uznawane za skuteczne z dniem odbioru osobistego przesyłki lub z dniem upływu terminu jej odbioru z wyznaczonej placówki, mimo braku odbioru osobistego.

Dlaczego tak jest? Wyjaśnię poniżej, ale po kolei.

Czym jest doręczenie zastępcze?

To właśnie jest to słynne awizo. Doręczenie zastępcze szczegółowo definiuje art. 44 Kodeksu postępowania administracyjnego. Jeżeli przesyłka nie zostanie podjęta za pierwszym razem, adresat ma siedem dni na odebranie przesyłki z wyznaczonej placówki, licząc od dnia pozostawienia zawiadomienia. Po upływie siedmiu dni zostaje pozostawione kolejne awizo, od którego liczy się kolejne siedem dni. Na odbiór mamy więc dwa tygodnie. Po tym czasie przesyłka (odebrana czy nie) zostaje uznana za skutecznie doręczoną.

Należy zaznaczyć, że doręczenie jest skuteczne również, gdy przesyłkę odbierze osoba do tego uprawniona, pełnomocnik czy dorosły domownik. Nie należy więc w tym przypadku rozumieć doręczenia „do rąk własnych” dosłownie – to tak zwana fikcja prawna.

Fikcja prawna

Fikcja nie jest wymysłem sądu, nie ma też na celu oszukania nas. Jest to norma prawna nakazująca uznać za istniejący fakt, który nigdy nie istniał.

Odmowa doręczenia

Odmowa doręczenia również wiąże się z uznaniem go za skuteczne. Uciekanie przed listem jakby parzył nie ma więc najmniejszego sensu.

Pod jaki adres dostarcza się przesyłki?

W przypadku osób fizycznych wskazuje się aktualny adres do doręczeń. Sąd ma obowiązek posługiwać się aktualnym adresem, nawet jeżeli zna inny.

Przesyłki dla osób prawnych, przedsiębiorców, organizacji, powinny być kierowane do aktualnej siedziby wskazanej w rejestrze.

Nieaktualne dane adresowe

Co w przypadku, gdy sąd prześle pismo pod nieaktualny adres lub na złe nazwisko? W takiej sytuacji mamy przewagę.

Jeżeli w aktach sprawy wskazany jest adres, z którego już nie korzystamy, a sąd mimo to wysłał tam pismo, doręczenie nie jest skuteczne. Adresat musi mieć możliwość realnego zapoznania się z treścią pisma. Sąd musi dołożyć wszelkich starań, aby adresat mógł zostać powiadomiony o przesyłce.

Podobnie jest z nieaktualnymi danymi osobowymi. Prawo przewiduje możliwość zmiany imienia i nazwiska z ważnych powodów. Najczęstszym i najbardziej oczywistym przypadkiem jest zmiana stanu cywilnego i przyjęcie nazwiska małżonka. Przesyłkę zaadresowaną na nazwisko panieńskie można odrzucić i nie wywoła ono skutków prawnych.

Terminów należy dotrzymywać również nadając przesyłkę

Rolę operatora wyznaczonego pełni Poczta Polska. Przynajmniej do końca 2025 roku. Oznacza to, że dzień nadania przesyłki liczy się jako dzień wpływu do sądu tak, jakby była ona dostarczona osobiście.

Nadanie przesyłki przez innego operatora niż wyznaczony nie wywołuje takiego skutku. Data wpływu jest faktyczną datą nadejścia przesyłki.

Jednym słowem: korzystanie z usług firm kurierskich, które wydają się dużo lepsze i szybsze od Poczty Polskiej, w tym wypadku nie działa na naszą korzyść. Może nawet skutkować przedawnieniem terminu o jeden dzień.