Zgromadzenie wspólników, jak stanowi art. 227 Kodeksu spółek handlowych, jest organem uchwałodawczym. Zgromadzenie jest o tyle ważnym elementem spółki (zaraz obok zarządu), że bez niego spółka praktycznie nie może funkcjonować. Co to oznacza?
Podczas zgromadzeń uchwala się wszelkie decyzje związane z działaniami spółki. W wyjątkowych sytuacjach, jeżeli wszyscy wspólnicy wyrażą pisemną zgodę na postanowienie albo na głosowanie pisemne, uchwały mogą zostać zatwierdzone bez konieczności zwoływania zgromadzenia. Zgromadzenie odbywa się w siedzibie spółki, chyba że umowa wskazuje inne miejsce na terenie kraju. Jeżeli wszyscy wspólnicy wyrażą pisemną zgodę, może odbyć się w innym miejscu w Polsce.
Kto zwołuje zgromadzenie wspólników?
Wyróżniamy dwa typy zgromadzeń: zwyczajne oraz nadzwyczajne.
Zwyczajne zgromadzenie wspólników zwołuje zarząd, jak również rada nadzorcza lub komisja rewizyjna (jeżeli takowe zostały powołane), w przypadku gdy zarząd nie zwoła go w ciągu 2 tygodni od terminu określonego w art. 231 § 1 lub ustanowionego w umowie. Niniejszy artykuł nakazuje zwołanie zwyczajnego zgromadzenia w terminie 6 miesięcy każdorazowo po upływie roku obrotowego. Jego celem jest:
- rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności oraz sprawozdania finansowego spółki za ubiegły rok obrotowy,
- uchwalenie podziału zysków albo pokrycia starty, jeżeli te sprawy nie zostały wyłączone spod kompetencji zgromadzenia zgodnie z art. 191 § 2,
- udzielenie absolutorium z wykonania obowiązków wszystkim członkom organów spółki.
W wyżej wymienionych przypadkach, głosowanie pisemne nie ma zastosowania.
Przedmiotem zgromadzenia zwyczajnego mogą być wszystkie inne sprawy np. rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego grupy kapitałowej.
Umowa spółki może nadawać uprawnienia do zwoływania zwyczajnych zgromadzeń również innym osobom.
Zgromadzeniem nadzwyczajnym w zasadzie można nazwać każde inne zgromadzenie. Zwołuje się je w każdym przypadku, jaki organy do tego uprawnione uznają za wskazany oraz w przypadkach określonych w umowie spółki. Określenie „nadzwyczajne” może być mylące. Nie zwołuje się go wyłącznie w sprawach wielkiej wagi. Jest to po prostu zgromadzenie, które nie jest zwyczajne, czyli w praktyce konieczne.
Nadzwyczajne zgromadzenie wspólników powołuje się na takich samych zasadach jak zwyczajne. Ponadto, takie prawo przysługuje wspólnikom posiadającym co najmniej 1/10 kapitału zakładowego oraz osobom wymienionym w umowie spółki.
Ponadto, uchwały zgromadzenia wymaga:
- postanowienie dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawiązywaniu spółki lub sprawowaniu nadzoru albo zarządu,
- określenie wysokości i terminów dopłat, o ile nie reguluje tego umowa spółki, oraz zwrot dopłat,
- nabycie i zbycie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości, chyba że umowa spółki stanowi inaczej,
- zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub też jego części oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego,
- umorzenie udziału,
- decyzja w sprawie dalszego istnienia spółki, szczególnie w przypadku straty przewyższającej sumę kapitałów zapasowych i rezerwowych oraz kapitału zakładowego,
- powołanie pełnomocnika w celu reprezentacji spółki z o.o. w organizacji,
- powołanie pełnomocnika w celu reprezentacji spółki w sporze lub umowie z członkiem zarządu,
- powołanie i odwołanie członków zarządu spółki, chyba że umowa stanowi inaczej,
- powołanie i odwołanie członków rady nadzorczej,
- zmiany w umowie spółki (za wyjątkiem przypadków określonych w k.s.h.),
- rozwiązanie spółki lub decyzja o przeniesieniu jej siedziby.
Postanowienia uchwalone podczas zgromadzeń wspólników wywołują skutek dla całej spółki z o.o. w sprawach wewnętrznych. Uchwała zobowiązuje zarząd spółki do wdrożenia jej postanowień oraz zapewnia możliwość ich realizacji. Decyzje zgromadzenia są więc nadrzędne w stosunku do czynności podejmowanych przez pozostałe organy spółki. Uchylić może je jedynie sąd, w przypadku stwierdzenia niezgodności z Kodeksem spółek handlowych, bądź innymi prawami nadrzędnymi.
Zakres kompetencji zgromadzenia wspólników jest bardzo szeroki. Szczegółowo określa je k.s.h. i umowa spółki. Zgromadzenie może również samo określać kompetencje, jeżeli nie narusza to prawa i umowy.
Podsumowując: władzę w spółce z o.o. sprawują wspólnicy, o ile działają zgodnie z zasadami obowiązującym w danej spółce.