Odzyskanie długu – już 1 stycznia 2017 r. weszły w życie pierwsze uproszczenia w ramach pakietu 100 zmian dla firm. Ustawa wprowadza ułatwienia dla przedsiębiorców, m. in. tzw. pakiet wierzycielski, którego celem jest ułatwienie odzyskiwania długów i zapobieganie zatorom płatniczym. Rząd liczy również, że dostarczenie nowych narzędzi wierzycielom wzmocni bezpieczeństwo obrotu gospodarczego
Jak podaje Ministerstwo Finansów, w 2016 r. aż 2/3 przedsiębiorców miało opóźnienia w zapłacie. Problemy z odzyskiwaniem należności od kontrahentów mają znaczny wpływ na płynność i stabilność finansową przedsiębiorstwa. Według Ministerstwa Finansów, konsekwencje nieterminowego regulowania płatności są szczególnie mocno zauważalne w przedsiębiorstwie MŚP. To ci przedsiębiorcy najbardziej odczuwają negatywne następstwa nieterminowego regulowania płatności przez ich kontrahentów.
Obecnie jedyna możliwość, aby skontrolować potencjalnych klientów, to rejestr dłużników niewypłacalnych w KRS oraz rejestry prowadzone przez biura informacji gospodarczej. Rejestry te nie posiadają jednak pełnych informacji na temat dłużników, czasem również informacje te nie są aktualne. Ministerstwo Finansów opracowało więc narzędzie mające ułatwić przedsiębiorcom weryfikowanie innych podmiotów.
Rejestr Należności Publicznoprawnych
1 stycznia 2018 roku ruszy Rejestr Należności Publicznoprawnych, na którym bezpłatnie, ale po zalogowaniu na portalu podatkowym, będzie można sprawdzić, czy dany podmiot jest dłużnikiem. Narzędzie to ułatwi przedsiębiorcom filtrowanie potencjalnych kontrahentów. Osoby nieprowadzące działalności gospodarczej, aby sprawdzić dany podmiot w rejestrze, będą potrzebowały jego zgody. Takie ograniczenia zapobiegną zbyt powszechnemu dostępowi do danych zawartych w rejestrze i zapewnią ochronę danych osobowych.
W rejestrze będą znajdowali się przede wszystkim dłużnicy, których zaniedbania finansowe (wynoszące min. 5000 zł) będą potwierdzone prawomocnie oraz będą podlegać administracyjnej wobec Skarbu Państwa, zwłaszcza w podatkach.
Rejestr Należności Publicznoprawnych będzie uwzględniać również informacje na temat zaległości wobec JST – podatkach i opłatach lokalnych. Ta część rejestru zacznie funkcjonować później, bo prawdopodobnie od 1 czerwca 2018 r.
Ułatwienia dla BIG-ów
Zmiany wpłyną również na funkcjonowanie biur informacji gospodarczej. Ustawa reguluje zasady udostępniania przez wierzycieli kluczowych informacji dotyczących wiarygodności kontrahentów. BIG jest obecnie jedynym w Polsce narzędziem do międzysektorowej wymiany informacji o przedsiębiorcach i konsumentach podlegających całościowej regulacji prawnej, prowadzi również rejestr dłużników, wymianę informacji między sektorem finansowym i innymi sektorami gospodarki. BIG upowszechnia również dostęp do baz Biura Informacji Kredytowej oraz Związku Banków Polskich.
Modyfikacje dotychczasowej ustawy mają dążyć do upowszechnienia dostępu do wiadomości zawartych w BIG-ach. Umożliwienie wglądu do rejestru wpłynie na sprawniejszy przepływ informacji oraz obniżenie ryzyka działalności gospodarczej. Instytucjom zostanie udostępniony wgląd do KRS, CEIDG, REGON, PESEL czy tworzonych RNP i Centralnego Rejestru Restrukturyzacji i Upadłości
Nakazy notarialne
Kolejnym punktem projektu jest odzyskiwanie płatności od dłużników ułatwione przez wprowadzenie notarialnych nakazów zapłaty. Oznacza to, że notariusz posiada prawo do wydawania nakazów zapłaty w postępowaniu upominawczym, dzięki czemu przedsiębiorca zyskuje nakaz zapłaty w sądzie oraz w kancelarii notarialnej. Zmiana ta z pewnością wpłynie pozytywnie na szybkość postępowania upominawczego. Warto również nadmienić, że doręczenia notarialnego nakazu zapłaty będzie mógł dokonać pracownik kancelarii albo notariusz.
Doręczenie będzie skuteczne, jeżeli zostanie złożone w placówce pocztowej lub w lokalu gminy, jednak przy równoczesnym pozostawieniu informacji u adresata nakazu. Zmiany w tej procedurze mają zapobiegać tzw. fikcyjnym doręczeniom.
Nakaz zapłaty będzie wydawany przez notariusza po otrzymaniu pisemnego wniosku złożonego do kancelarii notarialnej. Dłużnik, po otrzymaniu nakazu, będzie miał dwa tygodnie na uregulowanie płatności.
Możliwe będzie oczywiście złożenie sprzeciwu od otrzymanego nakazu zapłaty, w wyniku czego nakaz straci swoją moc. Gdy to nastąpi, notariusz będzie przekazywał sprawę do sądu.
Przewidywane jest również stworzenie internetowego rejestru notarialnych nakazów zapłaty. Celem rejestru będzie zniwelowanie wielokrotnego wydawania tego nakazu.
Przyznanie części spraw kancelariom notarialnym z pewnością pozytywnie wpłynie na czas postępowania, skracając je i kończąc na etapie sądowym.
Postępowanie grupowe
Pakiet dla wierzycieli rozszerza również zakres spraw rozpatrywanych w postępowaniu grupowym. Obecna długa i restrykcyjna procedura bardzo utrudnia dochodzenie przedsiębiorcom swoich praw w skutek czego odzyskiwanie należnych płatności zajmuje wiele czasu. Celem nowych regulacji jest więc przede wszystkim zwiększenie skuteczności działań grupowych i wyeliminowanie kłopotliwych do tej pory kwestii dla przedsiębiorców wynikających z wydłużonej, rygorystycznej procedury.
Zmiany wpłyną również na obniżenie ryzyka nieuzasadnionego obciążenia powoda kaucją na zabezpieczenie kosztów procesu.
Powyższe modyfikacje przynoszą przedsiębiorcom same korzyści – skrócenie postępowania grupowego pozwoli na szybsze odzyskanie należności, co bezpośrednio przekłada się na płynność finansową.